Als we denken aan het beveiligen van onze digitale wereld, denken we vaak aan firewalls, antivirussoftware en andere technische maatregelen. Maar er is nog een ander belangrijk aspect van cyberbeveiliging dat vaak over het hoofd wordt gezien: de rol van Computer Emergency Response Teams (CERT’s).
CERT’s zijn teams van beveiligingsexperts die zijn belast met het bewaken van de internetinfrastructuur van een organisatie of een land. Ze zijn verantwoordelijk voor het detecteren, analyseren en reageren op beveiligingsincidenten en het ontwikkelen van maatregelen om deze te voorkomen. De belangrijkste taak van een CERT is om te zorgen dat kritieke informatie- en communicatiesystemen niet worden aangetast door cyberaanvallen.
In Nederland zijn er verschillende CERT’s actief, zowel op nationaal als op sectoraal niveau. Hieronder vind je een overzicht van enkele van deze teams en hun specifieke taken.
- NCSC: Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) is het CERT van de Nederlandse overheid. Het NCSC richt zich op het beschermen van de digitale infrastructuur van de overheid, vitale sectoren en andere belangrijke organisaties. Het NCSC werkt nauw samen met andere CERT’s en internationale partners om cyberdreigingen te identificeren en te bestrijden. Ook biedt het NCSC advies en ondersteuning aan organisaties bij het verbeteren van hun cyberbeveiliging.
- DTC: Het Defense Cyber Command (DTC) is het CERT van de Nederlandse strijdkrachten. Het DTC is verantwoordelijk voor de bescherming van de militaire informatiesystemen en de ondersteuning van militaire operaties. Het DTC werkt nauw samen met andere defensieorganisaties en internationale partners om de digitale weerbaarheid van de krijgsmacht te vergroten.
- SURFcert: SURFcert is het CERT van SURF, de organisatie die het netwerk en de ICT-diensten levert aan het hoger onderwijs en onderzoek in Nederland. SURFcert biedt ondersteuning en advies aan de aangesloten instellingen bij het beveiligen van hun netwerken en systemen. Ook monitort SURFcert het netwerkverkeer om eventuele aanvallen te detecteren en te bestrijden.
- Fox-IT SOC: Het Security Operations Center (SOC) van Fox-IT is een sectoraal CERT dat zich richt op de bescherming van de kritieke infrastructuur, financiële instellingen en grote bedrijven. Het SOC biedt continue monitoring en incident response services om cyberdreigingen te detecteren en te bestrijden. Ook biedt het SOC advies en ondersteuning bij het verbeteren van de cyberbeveiliging.
- CCV: Het Cybercrime Centrum van de politie (CCV) is het CERT van de Nederlandse politie. Het CCV richt zich op de opsporing en vervolging van cybercriminelen en biedt ondersteuning aan andere CERT’s en organisaties bij het bestrijden van cybercriminaliteit. Ook biedt het CCV training en educatie op het gebied van cybercrime.
- ENCS: Het European Network for Cyber Security (ENCS) is een sectoraal CERT dat zich richt op de beveiliging van de energie-infrastructuur. Het ENCS werkt samen met energiebedrijven en overheden om de digitale weerbaarheid van de energie-infrastructuur te vergroten. Het ENCS biedt onder andere audits, trainingen en advies op het gebied van cyberbeveiliging.
Naast deze teams zijn er nog diverse andere CERT’s actief in Nederland, zowel op nationaal als op sectoraal niveau. Elk team heeft zijn eigen specialisatie en focus, maar de algemene doelstelling is hetzelfde: het beschermen van de digitale infrastructuur tegen cyberdreigingen.
Een belangrijk aspect van het werk van een CERT is de informatie-uitwisseling met andere teams en organisaties. Cyberaanvallen kunnen namelijk vaak grensoverschrijdend zijn en het is daarom belangrijk dat CERT’s samenwerken en informatie delen om effectief te kunnen optreden tegen dreigingen. Internationale samenwerking tussen CERT’s is dan ook essentieel voor een goede cyberbeveiliging.
Naast het reageren op incidenten, is een ander belangrijk onderdeel van het werk van een CERT het preventief adviseren van organisaties over hun cyberbeveiliging. CERT’s kunnen audits uitvoeren om de zwakke plekken in de beveiliging van een organisatie te identificeren en advies geven over het verbeteren van de beveiliging.